نسبیّت یا اطلاق آزادی بیان به عنوان یکی از مؤلفه‌‌های حقوق بشر در مبانی اسلامی ‌و غرب

نویسنده

دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

آزادی بیان یکی از مؤلفه‌‌های حقوق بشر است. عد‌های از صاحب‌نظران با آزادی مطلق بیان موافقند. به نظر آنها، آزادی بیان موجب شنیده شدن صدای همه اعم از موافق و مخالف، بالا رفتن میزان مشارکت در جامعه، حفاظت از مردم‌سالاری و مبارزه با آیین‌‌های جزمی‌می‌شود. عد‌های با آزادی مطلق بیان مخالفت کرده‌اند و با بیان تمثیل جلوگیری از توزیع غذای مسموم اظهار می‌دارند که باید کسانی که آگاهند از انتشار افکار مسموم در جامعه جلوگیری کنند. آیا اسلام، آزادی مطلق بیان را می‌پذیرد و یا محدوده و خطوط قرمزی را برای آن تعریف می‌کند؟ مقاله حاضر درصدد است که ضمن پاسخ به این سؤال، با استفاده از روش اسنادی، نوع نگرش اسلام و مبانی غربی به آزادی بیان را مورد بررسی قرار دهد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Relative or Absolute Freedom of Expression as One of Human Rights In Islamic and Western Foundations

نویسنده [English]

  • Badri Borandegi
PHD Student of Sociology, University of Isfahan
چکیده [English]

Freedom of expression is a human right. Some experts agree with absolute freedom of expression. For them, the freedom of expression makes all options to be heard; the extent of people’s participation to increase, democracy to be protected and dogmatic rituals to be challenged. Some experts have opposed absolute freedom of expression. Comparing to poisonous food they believe that those who are aware of toxic thoughts, should prevent their circulation in the society. Does Islam accept relative or absolute freedom of expression? This paper is trying to answer this question through dealing with the Islamic and Western foundations of freedom of expression.
pirits and Gods, caused human freedom and his control of his destiny and paved the way for the priority of existence to belief. In fact, for this reason and also for superior position of morality in religions, religions must be regard as a supporter of human rights.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Freedom of expression
  • human rights
  • Morality
  • Relativism

مراجع

  1. اسعدی، مرتضی، «برای حفظ و گسترش آزادی بیان چه می‌توان کرد: قلمرو قابل دفاع آزادی»، مجله کیان، شماره32، شهریور و مهر1375.
  2. اعرافی، «مبانی و حدود آزادی بیان و مطبوعات از دیدگاه اسلام»، نامه فرهنگ، شماره44، 1381.
  3. بابایی‌، علی‌ و غلامرضا آقایی‌، فرهنگ‌ علوم سیاسی‌، جلد١، چاپ‌ اول‌، تهران‌، شرکت‌ نشر و سیر، 1365.
  4. بهمنی، محمد مهدی، «آزادی ‌اندیشه و بیان در ایران»، مجله گزارش، شماره162، فروردین 1384.
  5. بیتهام، دیوید و کوین بویل، دموکراسی چیست؟ (آشنایی با دموکراسی)، ترجمه شهرام نقش تبریزی، انتشارات ققنوس، چاپ دوم، تهران، 1379.
  6. بی نا، نگاه قرآن به آزادی بیان وعمل مرکز فرهنگ و معارف قرآن، روزنامه کیهان (24/2/83).
  7. بی نا، دو روی یک سکه : آزادی بیان - مهمترین شاخص حقوق بشر، روزنامه اعتماد (19/9/84).
  8. جهانبگلو، رامین، مدرنیته، دموکراسی و روشنفکران، نشر مرکز، چاپ اول، تهران، 1374.
  9. خمینی، روح‌ الله‌ موسوی‌، ولایت‌ فقیه‌، بی‌ جا، (چاپ‌ پیش‌ از انقلاب‌)، 1356.
  10. ---------، صحیفه‌ نور، جلد١٤، تهران‌، مرکز مدارک‌ فرهنگی‌ انقلاب‌ اسلامی‌وزارت فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌، 1362.
  11. ---------، صحیفه‌ نور، جلد١٧، تهران‌، مرکز مدارک‌ فرهنگی‌ انقلاب‌ اسلامی‌وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌، 1364.
  12. ---------، صحیفه‌ نور، جلد٢٠ و 21، تهران‌، مرکز مدارک‌ فرهنگی‌ انقـلاب‌ اسلامی‌وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌، 1369.
  13. دال، رابرت، درباره دموکراسی، ترجمه حسن فشارکی، انتشارات شیرازه، چاپ اول، تهران، 1378.
  14. دانشنامه آزاد ویکی پدیا (2007): اعلامیه جهانی حقوق بشر، www.wikipedia.org.
  15. سبحانی، جعفر، «آزادی در گستره بیان و عقیده»، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال دوازدهم، مسلسل47، بی تا.
  16. سروش‌، عبدالکریم، «دیـن‌ و آزادی»، کیان‌، شماره ٣٣، آبان‌ و آذر 1375.
  17. ---------، «آزادی بیان»، بازتاب‌اندیشه، شماره37، 1382.
  18. سعیدی، محمد حسن، «آزادی‌ مخالفان‌ سیاسی‌ در حکومت‌ علی‌(ع)؛ قسمت‌ اول‌: آزادی‌ سیاسی‌ و بنیان‌های‌ آن»‌، نشریه حکومت‌ اسلامی‌، شماره ‌٢ و ٣، 1379.
  19. صالحی، حامد، «اختیار مشروع: آزادی ‌های فردی در قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران»، روزنامه همشهری،  11/3/85.
  20. طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان،‌ ترجمه محمدرضا صالحی‌ کرمانی‌، جلد چهارم، ‌تهران‌، امیرکبیر، 1364.
  21. فــاضل‌ میبدی‌، محمدتقی، «فلسفه‌ آزادی‌ در ادبیات‌ دینی»، کیان‌، شماره٣٢، شهریور و مهر 1375.
  22. قاضی‌زاده، کاظم، «حقوق و آزادی سیاسی در قرآن و سنت»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی انجمن معارف اسلامی‌ایران، سال دوم، شماره سوم، تابستان 1385.
  23. کریمی‌نیا، محمد مهدی، «حاکمیت دولت و آزادی عقیده و بیان»، ماهنامه معرفت، شماره39، بی‌تا.
  24. کوهن, کارل، دموکراسی، ترجمه فریبرز مجیدی، انتشارات خوارزمی، تهران، 1373.
  25. لفت ویچ، آدریان، دولت‌های توسعه‌گرا، ترجمه جواد افشارکهن، انتشارات مرندیز و نی نگار, چاپ اول، 1385.
  26. مطهری‌، مرتضی(الف)،‌ پیرامون‌ انقلاب‌ اسلامی‌، انتشارات صدرا، چاپ‌ دوازدهم، تهران‌ و قم‌، 1375.
  27. --------- (ب)، جهاد، انتشارات صدرا، چاپ نهم، تهران و قم، 1361.
  28. ---------؛ قبادی‌، خسرو، «موارد و محدودیت‌های آزادی سیاسی از دیدگاه امام خمینی (ره) و شهید مطهری»، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره٤، زمستان 1379.
  29. میراحمدی، منصور، «تحلیل مفهوم آزادی سیاسی»، علوم سیاسی، سال سوم، شماره دوازدهم، 1379.
  30. هلد، دیوید، مدل‌های دموکراسی، ترجمه عباس مخبر، انتشارات روشنفکران، چاپ اول، تهران، 1369.

 

  1. Brettschneider, Corey: Democratic Rights: the Substance of Self- Government, Princeton University Press, Princeton and Oxford, 2007.
  2. Meiklejohn, Alexande: Political Freedom: The Constitutional Power of the People, New York: Harper and Brothers, 1960.
  3. Mill, John Stuart: On Liberty, in on Liberty and Considerations on Representative Government, 1948.
  4. Nagel, Thomas: Personal Rights and Public Space, in Concealment and Exposure and Other Essays, Oxford: Oxford University Press, 2000.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
دوفصلنامه حقوق بشر

دوره 05، شماره 2 - شماره پیاپی 10
پاییز و زمستان 1389
صفحه 39-54

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار