حکمرانی خوب مثل هر مفهوم دیگری در حوزۀ علوم اجتماعی محصول شرایط زمان و مکان خواهد بود. این اصطلاح که در سال پایانی دهة 1980 برای اولین بار مطرح شد، در دو سه دهۀ اخیر به صورت فزاینده در ادبیات حقوق عمومی، حقوق بشر، اقتصاد، مدیریت و اسناد بین‌المللی به‌کار برده می‌شود. حکمرانی خوب گفتمان جدیدی است که با مؤلفه‌هایی مانند قانونمندی، مشارکت، مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی، شفافیت، اثربخشی و کارایی تعریف می‌شود که در سال‌های اخیر مورد توجه فراوان قرارگرفته است. در مقالۀ حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع معتبر کتابخانه‌ای، تلاش شده است به‌طور اجمالی مفهوم این اصطلاح و زمینه‌های پدید آمدن و گسترش آن را روشن کند. در این راستا ابتدا مفهوم و بسترهای شکل‌گیری حکمرانی خوب، اهداف و پیامدهای آن بررسی خواهد شد. آنگاه به بررسی مؤلفه‌های حکمرانی خوب در اسناد بین‌المللی و سپس به نسبت حکمرانی خوب و حقوق بشر پرداخته می‌شود. در انتها رابطۀ این مفهوم با حقوق بشر به‌عنوان معیار ماهوی حکمرانی خوب به اختصار بیان شده است.
A Glimpse of the Good Governance and Human Rights Ratio
نویسندگان [English]
Mohammad Emami1؛ hamid shakeri2
1Professor of Public Law at Shiraz University
2PHD student of Public Law OF Payam Nour University, Shiraz
چکیده [English]
Good governance like any other concept in the field of social sciences will be the product of time and place. This term was first introduced in the late 1980s. Over the last two decades, it has been increasingly used in public rights, human rights, economics, management and international documents. A good governance is a new discourse which is defined by terms such as rule of Law, partnership, repossibility, accountability, transparency, effectiveness, and efficiency. These terms has received considerable attention in recent years. In this article, by using descriptive-analytical method and authoritative library resources, it has been attempted to briefly elucidate the concept of this term and the grounds for its emergence and expansion. In this regard, at first concept and bases of good governance formation and its objectives and consequences will be examined. Then, we examine the components of good governance in international documents and the ratio of good governance and human rights is discussed. Finally, the relation between this concept and human rights has been described as a good governance criterion.
کلیدواژه‌ها [English]
good governance, Human rights, Rule of Law, Participation, accountability
مراجع
امامی، محمد (1394)، «الزامات حقوق بشر در سازمان تجارت جهانی»، مطالعات حقوقی، دورة هفتم، شمارة 1.
آشوری، داریوش (1376)، ما و مدرنیت، تهران: نشر مؤسسة فرهنگی صراط.
خیرخواهان، جعفر و احمد میدری (1383)، حکمرانی خوب، بنیان توسعه،تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
دوبنوا، آلن (1378)، تأمل در مبانی دموکراسی، ترجمة بزرگ نادر زاد، تهران، نشر چشمه.
رهنورد، فرج‌الله (1388)، مؤلفه‌ها و ابعاد مدیریت دولتی مطلوب برای تحقق چشم‌انداز 1404، گزارش پژوهشی، تهران: کمیتة نظام اداری و مدیریت مجمع تشخیص مصلحت.
رهنورد، فرج‌الله و باقر عباسپور (1386)، «حاکمیت خوب و امکان پیاده‌سازی آن در ایران»، مطالعات مدیریت تحول، شماره 55.
زمانی، سیدقاسم (1391)، حقوق بین‌الملل، تهران: شهر دانش.
شاکری، حمید و علی‌اصغر فدایی (1394)، «تأملی بر گفتمان حقوق شهروندی در قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران»، فصلنامة کانون وکلای فارس، شمارة 5.
شاکری، حمید و علی‌اصغر فدایی (1394)، درآمدی بر بنیان‌های حقوق بشر و شهروندی، شیراز: انتشارات مؤلفان فرهیخته.
شاکری، حمید (1394)، حکمرانی خوب شهری (مطالعه تطبیقی ایران، امریکا، انگستان، ترکیه و مصر)، جهرم: انتشارات مصلی.
شریف‌زاده، فتاح و رحمت الله قلی پور (1382)، «حکمرانی خوب و نقش دولت»، فرهنگمدیریت، شماره 4، سال اول.
عالم، عبدالرحمن (1375)، بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی.
قاضی (شریعت‌پناهی)، ابوالفضل (1384)، بایسته‌های حقوق اساسی، تهران: نشر دادگستر.
مصفّا، نسرین و نبی‌الله ابراهیمی (1387)، «جایگاه حقوق بشر در نظریه‌های روابط بین‌الملل»، فصلنامة سیاست، شمارة 4، دورة 38.
نقره‌کار، محمد صالح (1391)، دادستان در ترازوی حقوق بشر و شهروندی، تهران: انتشارات جاودانه، جنگل.
هاشمی، سید محمد (1384)، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، تهران: نشر میزان.
هداوند، مهدی (1384)، «حکمرانی خوب، توسعه و حقوق بشر»، حقوق اساسی. شماره، 4، سال سوم.
ابتدای صفحه
