محمدحسین مظفری
چکیده
از اوایل دهه 1980 میلادی، سازمان کنفرانس اسلامی (سازمان) در صدد برآمد تا با تصویب اعلامیه حقوق بشر در اسلام (اعلامیه قاهره)، گفتمان حقوق بشری خاص خود را در توازی با نظام بین المللی حقوق بشر ایجاد کند. ...
بیشتر
از اوایل دهه 1980 میلادی، سازمان کنفرانس اسلامی (سازمان) در صدد برآمد تا با تصویب اعلامیه حقوق بشر در اسلام (اعلامیه قاهره)، گفتمان حقوق بشری خاص خود را در توازی با نظام بین المللی حقوق بشر ایجاد کند. با تصویب اعلامیه قاهره در سال 1990، جدال میان دولتهای غربی و کشورهای اسلامی بر سر تعارض مفاد آن با معیارهای حقوق بشر آغاز شد. اما در برنامه اقدام 2005 از گفتمان توازی کارکردی دست کشید و زمینه را برای بازنگری در اعلامیه قاهره فراهم کرد و در 28 نوامبر 2020 «اعلامیه حقوق بشر سازمان همکاری اسلامی (اعلامیه جدید)» به تصویب رسید.این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی رویکرد کلی و ویژگی های خاص فرایند بازنگری و تصویب اعلامیه جدید را بررسی می کند و نتیجه میگیرد که از نظر سیاسی، تدوین کنندگان اعلامیه جدید به «دستاوردی شگرف» دست یافته و ادبیات حقوق بشری سازمان را با گفتمان بینالمللی حقوق بشر هماهنگ کرده اند. اما صلاحیت و توانایی علمی برای انطباق معیارهای حقوق بشر با تعالیم و ارزش های اسلامی را فاقد بوده و در مواردی با رونویسی از روی اسناد بین المللی حقوق بشر، اعتبار علمی خود را مخدوش ساخته اند.