دوفصلنامۀ بین‌المللی حقوق‌بشر

فراتر از قانون خلق ها: بازنگری در مفهوم بدون جهان وطنی حقوق بشر

فرد اچ لاوسون

دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 173-204

https://doi.org/10.22096/hr.2022.1971789.1523

چکیده

بحث‌های غربی درباره حقوق بشر منجر به ادغام دو موضع مختلف در مورد آزادی‌های اساسی و غیرقابل سلب‌شدنی شده است که شهروندان باید بتوانند به عنوان یک اصل از آنها برخوردار شوند. اول، این مورد که معمولاً به ... بیشتر بحث‌های غربی درباره حقوق بشر منجر به ادغام دو موضع مختلف در مورد آزادی‌های اساسی و غیرقابل سلب‌شدنی شده است که شهروندان باید بتوانند به عنوان یک اصل از آنها برخوردار شوند. اول، این مورد که معمولاً به عنوان دیدگاه جهان وطنی شناخته می شود[1]، ادعا می کند که یک مجموعه از حقوق اولیه بشر برای همه جوامع معتبر است. ادعای دیگر این است که شهروندان جوامع مختلف ممکن است دارای مجموعه‌های متفاوتی از حقوق بشر باشند. هر فرد متفکری می‌پذیرد که این ویژگی اساساً باید شایسته و مناسب با شرایط فرهنگی و تاریخی جامعه مورد نظر باشد. در میان بسیاری از نظریه پردازان برجسته جهان وطنی، دیوید هلد به عنوان منسجم ترین و پر سر و صداترین مدافع جهانشمولی حقوق بشر شناخته شده است. مسلماً تأثیرگذارترین حامی مجموعه های حقوقی متمایز برای محیط‌های اجتماعی مختلف، جان رالز است، که مفهوم بحث‌برانگیز او از قانون خلق‌ها صراحتاً از جوامع لیبرال می‌خواهد که اگر به این مجموعه های حقوقی متمایز احترام نمی گذارند، راه‌های جایگزینی که در آن حداقل دسته‌ای از حقوق اساسی ممکن است بیان شود را تحمل کنند.[2] این مقاله ابتدا نشان می‌دهد که این دو قطب متضاد بحث حقوق بشر بسیار بیشتر از آنچه انتظار می‌رود به یکدیگر نزدیک شده‌اند. دوم، این مقاله دو استدلال را ترسیم می کند که می توان آنها را ترکیب کرد و دیدگاهی را ارائه داد که عمیقاً با دو موضع متعارف متفاوت است، دیدگاهی که نه تنها مبنایی برای حقوق بشر پیشنهاد می کند که حتی حداقلی تر (و در نتیجه رادیکال تر) از قانون خلق است. این دیدگاه ما را ترغیب می کند که بین مؤلفه های مدنی و اخلاقی حقوق بشر مرزبندی روشنی ایجاد کنیم. در نهایت، این مقاله شواهد تجربی ارائه می‌کند که نشان می‌دهد نگرش مدارا نسبت به مجموعه های متمایز حقوق بشر به ترویج صلح بین‌دولت ها تمایل دارد. این نشان می‌دهد که عدم احترام به تفاوت‌های بین فرهنگی در حقوق بشر، زمینه را برای جنگ بین‌دولتی فراهم می‌کند. [1] Charles Beitz, “Social and Cosmopolitan Liberalism,” International Affairs 75, no. 3 (1999): 515-529.[2] Charles Beitz, “Rawls's Law of Peoples,” Ethics 110, no. 4 (2000): 669-696.

نافرمانی مدنی برای احترام به قانون و حقوق بشر

مارتا کونکا

دوره 15، شماره 2 ، مهر 1399، ، صفحه 137-152

https://doi.org/10.22096/hr.2020.45881

چکیده

فردی که قانونی را نقض می‌کند و وجدانش به او می‌گوید که این کار ناعادلانه است و کسی که مجازات حبس را می پذیرد تا وجدان جامعه درباره اقدام ناعادلانه خود را بیدار سازد، در واقع بالاترین درجه از ادای احترام ... بیشتر فردی که قانونی را نقض می‌کند و وجدانش به او می‌گوید که این کار ناعادلانه است و کسی که مجازات حبس را می پذیرد تا وجدان جامعه درباره اقدام ناعادلانه خود را بیدار سازد، در واقع بالاترین درجه از ادای احترام به قانون را ابراز کرده است.مارثا لوتر کینگ، ج ردر این نوشتار، نظریه ها و عواملی بحث می شود که دلالت دارند هنگام اجرای تغییرات ضروری و لازم‌الاجرا برای بهبود حوزه سیاسی و حوزه عمومی اجتماعی، پدیده نافرمانی مدنی یکی از قدرتمندترین و تأثیرگذارترین ابزارهای جامعه دموکراتیک است. در نخستین بخش به تعریف دقیق، اما مرسوم و متعارف نافرمانی مدنی پرداخته می شود که از سوی جان رالز در تئوری عدالت مطرح شده است. با توجه به این تعریف و شرایط کلی که اقدامات انجام‌شده در چهارچوب نافرمانی مدنی قابل توجیه باشد، تجزیه و تحلیل خود را بر دو جنبه اصلی مفهوم مورد بحث متمرکز خواهم کرد. در آغاز، درباره نافرمانی مدنی بحث خواهم کرد که در اصل یک عمل غیرقانونی است، اما به‌گونه‌ای متناقض، بالاترین احترام را برای قانون مثبته توسط شخصی که اقدام به نافرمانی مدنی می کند، از طریق تسلیم شخص در برابر قضاوت قانون که مورد اعتراض فرد است، بیان می‌کند. به‌این‌ترتیب، نافرمانی مدنی خود را به‌عنوان پدیدهای نشان می دهد که عدم شناسایی به‌وسیله قانون (قانونی نبودن)، دارای قدرت فوق قانونی لازم برای اعمال تغییرات در سیستم حقوقی ناعادلانه یا مقررات خاص ناعادلانه است. در بخش دوم اشاره خواهم کرد که نافرمانی مدنی، به‌عنوان یک عمل عمومی که مردم انجام می دهند (مشمول قانون خاص)، بیانگر اراده آنان است و بنابراین، (به‌خودی‌خود) در مواردی که در تضاد با منافع شخصی آنها باشد، نمی تواند به‌وسیله آنها مورد استفاده قرار بگیرد، اما همیشه از سوی «حس مشترک عدالت» (رالز) پشتیبانی می شود. از این فرض نتیجه میگیرم که حقوق بشر بین‌المللی، بر اساس ادعای طرفداران آن، یکی از اهداف اصلی فعالیت سیاسی در دهه اخیر است و باید از آن به روش نافرمانی مدنی حمایت شود. در بخش آخر، تعریف رالزین را به روشی بسیار گسترده تر و مرتبط‌تر، در مورد دنیای جهانی‌شدۀ امروزه مقایسه خواهم کرد.در این جهان، دولت های ملی هنگامی‌که با حوزه عمومی فراملی مواجه می شوند، به‌عنوان تنها بازیگر سیاسی متوقف می شوند و بنابراین، درک نافرمانی مدنی به‌عنوان یک عرصه عرضی مخالفت عمومی ارائه‌شده از سوی رولان بلیکر (2000) مناسب‌تر است. در این تعریف، نافرمانی مدنی نه‌تنها به ابزاری سیاسی برای موضوعات خاص یک جامعه تبدیل می‌شود، بلکه به ابزاری تبدیل می شود که به نام ارائه و تحمیل احترام به حقوق بشر بین‌المللی، به‌رغم تمام پارادایم‌های سنتی اجتماعی و مرزهای ملی، برای بسیج کردن بین المللی ابزارها و افراد استفاده می شود.

صلح و وجود فردی

لوئیس وُلچر

دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 31-48

https://doi.org/10.22096/hr.2019.105271.1097

چکیده

تا زمانی که قانون وجود دارد هیچ حقوق بشر جهانشمولی برای صلح وجود نخواهد داشت. این به جهت آن است که خشونت قانونی، چه در عمل و چه در تهدید، از دید کسانی که قانون آنها را به اجبار سرکوب می کند، با روابط صلح ... بیشتر تا زمانی که قانون وجود دارد هیچ حقوق بشر جهانشمولی برای صلح وجود نخواهد داشت. این به جهت آن است که خشونت قانونی، چه در عمل و چه در تهدید، از دید کسانی که قانون آنها را به اجبار سرکوب می کند، با روابط صلح آمیز بسیار متضاد است. قانون نمیتواند بدون آنکه عدالت را نقض کند صلح را فقدان خشونت تعریف کند. همان طور که پاسکال میگوید: «عدالت بدون قدرت بیفایده و قدرت بدون عدالت مستبدانه خواهد بود.» هرچند عواقب قانونیِ حوادثی مثل سقوط تخته سنگ و چنگ اندازی شیرها همیشه میتواند به دلایل تاریخی نسبت داده شود، اما تجربه به ما میآموزد که بازیگران حقوقی به طور معمول برای قانونی و مشروع نشان دادن اعمالشان، قانون را بر اساس برخی روایتهای غیر علّی از «حق» و «خوب» پایه گذاری میکنند. بر اساس یک انگاره لیبرالیسم سیاسی که نشانههای آن در اختراع یا (کشف) «من» غیر قابل تقلیل، که فکر میکند آشکار میشود، مشروعیت روایت قانون توسط موضوعات آزاد و عقلانی سیاسی-قانونی اعطا و اخذ میشود. به هر حال در حقیقت، نسبت فلسفی غرب به ما دو ساختار جداگانه برای بحث و بررسی آنچه را که مورد نیاز دو نوع موضوعات عقلانی: پایهای و علّی است، ارائه میدهد. موضوع علّی در رابطه با جهان است. عملکرد استراتژیک از آنجایی که منشا اثر است، از جهان مادی و وجود انسان به عنوان غایت خودشان استفاده میکنند. اما موضوع علّی به خودی خود ایجاد میشود: خواستهها و اقدامات آنها متضمن اثرات تاریخی به وسیعترین معنای کلمه است. چنین فردی با چنین ساختار و سنتی تبدیل به یک مقصود و یک وسیله در حق خود میشود: به طور مثال یک موضوع برای تحقیق و دانش علمی و به طور کلی وسیلهای برای اهداف موضوعات علّی دیگر خواهد بود. از دیدگاه موضوع علّی حقوق بشر نمیتواند وجود داشته باشد که مورد استفاده قرار بگیرد یا به عنوان وسیلهای مورد استفاده باشد.برخلاف موضوع علّی تصور میشود که موضوع پایهای یک منبع واقعی باشد، نه صرفا یک پیوند در زنجیره بینهایت علل و اثرات. در اصطلاح یونانی این موضوع یک آرخه در مقابل آیتیا است. همچنین این منطبق با معنای اصلی لاتین کلمه sub-ject است. موضوع دوم توسط بسیاری از مفاهیم مختلف از جمله نفس (افلاطون)، آزادی (کانت) و روح (هگل) تعریف شده است. در هر صورت، ایده موضوع پایهای کار اصلی خود را در حوزه اخلاقی انجام میدهد: این مفهوم قرار است یک پایه امنی ایجاد کند و توضیح دهد که چگونه موضوع علّی به عنوان یک ظهور مظاعف ممکن است و همچنین به رد نظریه پولوتوس مبنی بر اینکه انسان گرگ انسان است، بپردازد. اگر موضوع علّی بر اساس شیوة حیوانی واکنش نشان میدهد، پس موضوع پایهای به شیوه منطقی حیوانات پاسخ میدهد. اگر موضوع علّی عامل ایجاد اثرات باشد، پس موضوع پایهای ایجاد کننده است و مسئولیت آن اثرات را به عهده میگیرد. با توجه به تمایزات ذکر شده به نظر میرسد مهم ترین مسئله حقوقی و اخلاقی بشر که در قرن بیست و یکم قرار دارد این است که: چگونه قانون و سیاست میتوانند به یکباره، موثر و صرف، قهرآمیز و دلسوزانه، پاسخگو و مسئولیت پذیر باشند؟ به طور خلاصه، آیا ممکن است (با استفاده از ادبیات ظریفِ) کانت، از خود و دیگر انسانها، به طور هم زمان به عنوان غایت و وسیله استفاده کرد؟ اما در اینجا مانند جاهای دیگر در فلسفه، ظاهر میتواند فریبنده باشد. زیرا این سئوال پیش فرضهای زیادی دارد. این مقاله ارتباط قوی بین مفاهیم قبلی موضوعیت و صلح را بررسی میکند. سؤال این نیست که «آیا موضوعات منطقی وجود دارد و آیا میتوانند چیز جدیدی مانند صلح عادلانه پیدا کنند؟» در عوض، سؤال اصلی و حیاتی این مسئله این است که چطور چیزی سست و بیدوام، مانند «ایده» قادر است چیزی را پیدا کند؟ من تلاش خواهم کرد تا تنشهای وحشتناک یا تناقضات بین عدالت و اخلاق، آزادی و مسئولیت، عقل و دلسوزی را پیدا کنم و منشا آن را ردیابی کنم: اراده (یا تمایل) به انکار تراژدی. من ادعا میکنم که مفهوم موضوع پایهای بیانگر یک تلاش ناامیدانه و بدون هدف نسبت به خنثی کردن آگاهی (و فرار از مسئولیت شخصی) از غم و اندوه ذاتی و تراژدی جهان است. عقل و ایمان وجود انسان را با یک بافت نازک از اظهارات پایهای که شامل نهادها و تصاویر است میپوشاند. در بهترین حالت این نمادها و تصاویر تنها محرک هستند: اقداماتی که هرگز به اندازه کافی فاصله وسیع وجودی جداکننده بین موضوع پایهای از موضوع علّی را گسترش نمیدهند. همچنین غایات ما از منظورهایمان، سخنان ما از اعمالها، و به طور کلی از رنجهای انسان از سکولار بیپایان و سفسطه مذهبی که در تلاش برای توجیه آنها هستیم.

آزادی قدیم و جدید

مینو آقایی خوزانی

دوره 01، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 53-66

چکیده

در گرایش‌های فکری جدید اندیشمندان دینی، برداشت‌های تازه ای از آزادی شکل می‌گیرد و نسبت آزادی با مقولاتی چون دین‏، عدالت‏، حقیقت و حکومت، به گونه‌ای متفاوت، تبیین می‌شود. این مقاله می‌کوشد ... بیشتر

دوفصلنامۀ بین‌المللی حقوق‌بشر

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 17 (1401)

دوره 16 (1400)

دوره 15 (1399)

دوره 14 (1398)

دوره 13 (1397)

دوره 12 (1396)

دوره 11 (1395)

دوره 10 (1394)

دوره 09 (1393)

دوره 08 (1392)

دوره 07 (1391)

دوره 06 (1390)

دوره 05 (1389)

دوره 04 (1388)

دوره 03 (1387)

دوره 02 (1386)

دوره 01 (1385)

کلیدواژه‌ها = قانون

فراتر از قانون خلق ها: بازنگری در مفهوم بدون جهان وطنی حقوق بشر

چکیده

نافرمانی مدنی برای احترام به قانون و حقوق بشر

چکیده

صلح و وجود فردی

چکیده

آزادی قدیم و جدید

چکیده