نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد حقوق عمومی، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

برابری یکی از اصول و حقوق بنیادین بشر به شمار می‌رود این اصل در کنار منع تبعیض و نفی جانبداری در قانونگذاری و تصمیمات اداری تأثیر فراوانی دارد و در قوانین اساسی و قواعد بین‌المللی پذیرفته شده است. اما نکتۀ مهم در این امر شکل‌گیری تناقضی در مفهوم اصل برابری در حقوق امروز است که از بطن تلاش برای برابری، گونه‌ای تبعیض در مناسبات حقوقی و اجتماعی به وجود می‌آید. این اقدام را تبعیض‌روا می‌نامند که نوعی تبعیض‌زدایی از طریق تبعیض است. از طرف دیگر امتیازات اعطایی به سربازان بازگشته از جنگ و بازماندگان آن‌ها موضوعی است که در خلال یا بلافاصله پس از هر جنگ مطرح و به سبب ماهیت تبعیض‌آمیز آن در نگاه اولیه به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل می‌شود و نظریات گسترده‌ای در مورد آن وجود دارد. در این نوشتار سعی بر آن است تا اولویت استخدامی ایثارگران را در چارچوب نظریه‌های تبعیض‌روا و برابری بررسی کنیم و در این زمینه اشاره‌ای هم به بحث امتیازات کهنه‌سربازان در حقوق ایالات متحده خواهیم داشت. لذا ابتدا مباحث نظری و امتیازات کهنه‌سربازان در حقوق امریکا را بررسی می‌کنیم و در بخش بعد در پرتو یافته‌های قسمت اول، اولویت‌های استخدامی ایثارگران در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران به بحث گذاشته خواهد شد. با بحث در مورد امتیازات به این نتیجه خواهیم رسید که تبعیض‌روا و برابری یکی از دلایل این امتیازات بوده و هیچ‌کدام از این نظریات به طور کامل از طرف قانونگذار ایران و امریکا پذیرفته نشده است و به فراخور زمان و مکان از نظریالت مختلف استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Justifying Reasons for Giving Employment Priorities to Isargaran and Veterans in Iranian and American Law

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Gorji Azandaryani 1
  • Alireza Zare' Shahneh 2
  • Younes Fathi 3

1 Faculty member at Shahid Beheshty University

2 M.A of Public Law, Shahid Behshti University

3 PhD Candidate of Public Law, Department of Law, Shahid Behshti University

چکیده [English]

Equality is one of the principles and fundamental rights of human being. There has been lots of talk about equality and justice, but the legal aspect of this principle is still under dispute. Human beings are born equal, so their life has an equal moral value. This principle, along with prohibiting discrimination and bias rejection, has a great impact in the legislative and administrative decisions and is accepted in the Constitution and international norms. But here the important point in this matter is a formation of a paradox in the concept of the principle of equality in today's law. There is a kind of discrimination in the legal and social relationship, within the quest for equality. Privileges that granted to soldiers returning from war and their descendants is an issue that arises during or immediately after every war and because of its discriminatory nature becomes a controversial matter at first glance, and there are widespread opinions regarding this issue. In this article, we try to examine justifying reasons for giving employment priorities to veterans based on the theory of permissible discrimination and equality and to allude to isargaran and veterans' employment priority in Iran and the United States law. Therefore, at first, we examine the theoretical discussions and preference of veterans in America's law. In the next part, in the light of the findings of the first part, veterans and isargaran employment preference will be debated in the United States and Iran's judicial system. Discussing this privilege, we conclude that this privilege is granted to veterans and isargaran according to the theory of permissible discrimination and equality and none of these theories is completely accepted by the legislature of Iran and America and various theories have been used according to time and place.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Equality
  • Positive Decimation
  • Undue Discrimination
  • Isargaran
  • Employment Priority
  • Meritocracy
  • Veterans
  1. خسروشاهی، قدرت االله ؛ فلسفۀ حقوق ، موسسۀ آموزشی و پژوهشی امـام خمینـی، چـاپ هفـت م، .1383
  2. .فکوهی، ناصر؛ «سازوکار تبعیض مثبت به مثابه ابزار محرومیتزدایی با نگاهی به موقعیـت زنان در ایران»، پژوهش زنان، 1384 ،شماره 3.
  3. مرکز مالمیر ی، احمد؛ حاکمیت قانون : مفاهیم، مبانی و برداشت ها، نـشر مرکـز پـژوهش هـای مجلس شورای اسلامی، چاپ دوم، 1385.
  4. ویژه، محمدرضا ؛ «مفهوم اصل برابری در حقوق عمومی نوین»، نشریۀ حقـوق اساسـ ی، 1383. شماره 2
  5. اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی مصوب 27/2/77.
  6. قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366.
  7. قانون استخدام جانبازان مصوب 7/10/1367.
  8. قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 17/11/1382.
  9. قانون استخدام وزارت اطلاعات مصوب 25/4/1374.
  10. قانون اصلاح حداکثر سن داوطلبان استخدام مصوب 22/12/1371.
  11. قانون اعطای امتیازات ایثارگری و اشتغال در مناطق جنگی و جنگ­زده به کارگران مشمول قانون کار مصوب 30/9/1376.
  12. قانون الحاق سه تبصره به قانون راجع به معافیت آن عده از معلولین انقلاب اسلامی که قادر به کار باشند و همچنین افراد خانواده شهداء و معلولین از شرط «ج» ماده 14 قانون استخدام کشوری مصوب 1/3/1363.
  13. قانون الزام دولت جهت استخدام 10 درصد از پرسنل مورد نیاز خود از بین جانبازان انقلاب اسلامی و بستگان شهداء مصوب 13/11/1364.
  14. قانون ایجاد تسهیلات لازم جهت صدور پروانه کسب برای جانبازان و اسرای آزاد شده و خانوادۀ محترم شهداء و مفقودین و اصلاح موادی از قانون نظام صنفی مصوب 13/2/1368.
  15. قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 31/3/1374.
  16. قانون حمایت از آزادگان پس از ورود به کشور مصوب 13/9/1368.
  17. قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش مصوب 14/6/1374.
  18. قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 7/8/1386.
  19. قانون نحوۀ تعدیل نیروی انسانی دستگاه­های دولتی مصوب 27/10/1366.
  20. مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370.
  21. آیین‌نامه اجرایی قانون الزام دولت جهت استخدام 10 درصد از پرسنل مورد نیاز خود از بین جانبازان انقلاب اسلامی و بستگان شهداء موضوع تصویب­نامه شماره 58200 مورخ 9/10/1365 تصویب نامه شماره/ت 15774 ه مورخ 27/1/1367 و بخش­نامۀ شماره/7232 مورخ 20/10/1377 سازمان امور اداری و استخدامی کشور در خصوص ایجاد پست همتراز ویژۀ جانبازان.
  22. آیین‌نامه اجرایی قانون گزینش و استخدام قضات مصوب 31/1/1379.
  23. آیین‌نامه الحاق مادۀ 2 به آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح ماده واحدۀ قانون نحوۀ واگذاری اماکن و میادین و غرفه‌های توزیع میوه و تره‌بار مصوب 26/5/1375.
  24. آیین‌نامه امتحانات یا مسابقات استخدامی و تبصرۀ 3 مادۀ 42 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 7/8/1386.
  25. آیین‌نامه نحوۀ اعطای تخفیف‌های مالیاتی به آزادگان تصویب‌نامۀ شماره48760/ت 408 ه مورخ 6/9/1370.
  26. آیین‌نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی مصوب تصویب‌نامه شماره 21368/ت 217 ه مورخ 21/5/1371.
  27. ماده واحده قانون استخدام جانبازان، اسراء و افراد خانوادۀ شهداء، جانبازان از کار افتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل نُه ماه متوالی یا یک سال متناوب داوطلبانه در جبهه خدمت نموده­اند مصوب 7/10/1367.
  28. ماده واحدۀ قانون اصلاح حداکثر سن داوطلبان استخدام مصوب 22/2/1378.
  29. ماده واحدۀ قانون الزام دولت جهت استخدام 10 درصد از پرسنل مورد نیاز خود از بین جانبازان انقلاب اسلامی و بستگان شهداء مصوب 13/11/1364.
  30. مصوبه شماره در مورخ 20/9/1368 شورای امور اداری و استخدامی کشور راجع به معافیت مشمولین قانون استخدام جانبازان و ... مصوب 7/10/1367 مجلس شورای اسلامی از امتحانات تخصصی و ورود آن­ها به دستگاه­ها صرفاً از طریق گزینش بخش­نامۀ شماره 3025 مورخ 20/9/1368 سازمان امور اداری و استخدامی کشور و مصوبه تاریخ 24/4/1363 شورای امور اداری و استخدامی کشور در خصوص معافیت ایثارگران از امتحانات یا مسابقات استخدامی.
  31. رأی دادستان ایلات متحده، حکم شمارۀ 17، 194، سال 1889.
  32. رأی دادستان ایالات متحده حکم شمارۀ 28، 298، سال 1910.

 

 

  1. American Assembly; 1954, 6ththe Federal Government Service; New York, Columbia University, Graduate School of Business.
  2. Commission on Organization of the executive Branch of the Government; 1995, Task Force Report on Personnel an Civil Service, Washington.
  3. Employment Polices; 1944, Chicago ,Aug. 1; and National Civil Service League, 1995, Report of the Committee on Veteran Preference, New York.
  4. President's Commission on Veterans Pensions; 1965, Veterans Benefit in the United States: A report to the President, Washington.
  5. Public Personnel Association (Formerly the Civil Service Assembly) The Employment of Veteran in the Civil Service U.S, A Report to the Assembly by the Committee on Veteran.
  6. Meyers, Lewis; 1922, The Federal Service: A Study of the System of Personnel Administration of the United States Government, New York, Appleton.
  7. Miller, John F; 1935, ''Veteran Preference in the Public Service'', in Commission of Inquiry of Public Service Personnel, Problems of American Public Service, New York.
  8. Mosher, Fredrick c; 1946, "Is Veteran Preference the Answer?" Personnel Administration, Jan.
  9. U.S Civil Service Commission 46th annual report, Washington, 1929.
  10. U.S. Civil Service Commission, 56th Annul Report, Washington, Jun 30, 1939.
  11. U.S. Civil Service Commission, History of Veteran Preference in Federal Employment, 1865-1955, Wessington, 1963.
  12. P.L. 359 78th Cong., 2nd sess., June 27, 1944, 5 U.S. Code, Supplement 851.
  13. P.L. 371, 83rd Cong., 1st Sass, Aug. 14, 1953, 67 U.S. Stat, 581.
  14. P.L.359, Sec., 8, June 27, 1944.
  15. Rev. 27, sec.7, 38th Cong.
CAPTCHA Image