نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• کارل ولمن

استادیار، گروه فلسفه، دانشگاه واشنگتن. ایالات متحده آمریکا

چکیده

چندین سند بین ­المللی حقوق بشر مدعی تصدیق حقوق زنان هستند. اما آیا حقوق زنان می ­تواند واقعاً حقوق بشر باشد؟ مسئله این نیست که آیا زنان می ­توانند از حقوق بشر برخوردار شوند، زنان انسان هستند و لذا می ­توانند تمام حقوقی را داشته باشند که مردان می­ توانند دارا باشند؛ اما اگر حقوق خاصی برای زنان وجود دارد، پس قاعدتاً این حقوق، حقوقی هستند که آن­ها به عنوان زن از آن برخوردارند، نه به عنوان انسان، در حالیکه حقوق بشر حقوقی است که یک شخص به عنوان انسان از آن برخوردار است نه در جایگاه دیگری از قبیل یک شهروند، یک طلبکار یا یک زن. لذا، به نظر می­رسد که حقوق زنان، حقوق بشر نیست. شاید حقوق زنان حقوق بشر بوده و زنان و مردان به طور یکسان از آن برخوردار باشند اما [حقوقی است] که در زنان اهمیت خاصی دارد. بنابراین، حق رهایی از تبعیض، حق تمام انسانهاست؛ اما ممکن است به عنوان یکی از حقوق زن اعلام گردد. چرا که زنان بیش از مردان در معرض تبعیض قرار دارند. اما این توضیح متناسب با حق یک زن در [برخورداری از] حمایت خاص در برابر کار زیانبخش به هنگام بارداری نیست. شاید حقوق زنان، حقوق بشرِ مشروطی باشد مانند حق بشر در برخورداری از امنیت اجتماعی، اگر شخصی از امرار معاش ناتوان شود. اما این مورد نمی تواند حق یک زن را در برخورداری از مرخصی بارداری استحقاقی توضیح دهد. در این مرحله، می­توان نتیجه گرفت که حقوق زنان، هر چقدر که مهم باشند، حقوق بشر نیست. با این حال من توضیح دیگری را ارائه می­دهم، حقوق زنان مشتقّ از حقوق بشر است. برای مثال، حق اساسی بشر برای رأی دادن تلویحاً به معنای حق خاص­تر زنان برای رأی دادن در شرایطی یکسان با مردان است و یک شرط لازم برای برخورداری مؤثر زنان از حق اساسی بشر برای کار، حق آنان در اخراج نشدن به دلیل بارداری است. گرچه حقوقی مانند این، تنها حقوق خاص زنان هستند، اما در عین حال، اینها حقوقی هستند که زنان به عنوان انسان از آن برخوردارند. زیرا این حقوق برگرفته از حقوق اساسی جهانی بشر می­ باشند.

تازه های تحقیق

_{این مقاله توسط نویسندۀ آن به زبان انگلیسی نگاشته شده و برای اولین بار جهت انتشار در اختیار مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه مفید قرار داده شده است.}

_{مرکز مطالعات حقوق بشر برای بهره برداری بیشتر خوانندگان فارسی زبان دوفصلنامۀ حقوق بشر، متن انگلیسی مقاله را به زبان فارسی ترجمه نموده و در این شماره از نشریه به چاپ می رساند. همچنین متن اصلی مقاله از نسخه انگلیسی وب سایت نشریه قابل دریافت است.}

کلیدواژه‌ها

• حقوق زنان
• انسان
• تبعیض
• حقوق بشر

موضوعات

• حقوق زنان

عنوان مقاله [English]

Can Women’s Rights be Human Rights?

نویسنده [English]

• carl wellman

Emeritus Professor of Department of Philosophy, Washington University. USA

چکیده [English]

Several international human rights documents purport to affirm women’s rights. But can women’s rights really be human rights? The problem is not whether women can possess human rights. Women are human beings and therefore can have all the human rights that men can have. But if there are any special women’s rights, then presumably these are rights they possess as women, not as human beings, while human rights are rights one possesses as a human being, not in some other capacity such as a citizen, a creditor or a woman. Hence, women’s rights would seem not to be human rights. (1) Perhaps women’s rights are human rights possessed equally by men and women but of special importance to women. Thus, the right to freedom from discrimination is a right of all human beings, but might be declared to be a woman’s right because women are more often subjected to discrimination than men. But this explanation does not fit a woman’s right to special protection from harmful work during pregnancy. (2) Perhaps women’s rights are conditional human rights like the human right to social security if one becomes incapable of earning a living. But this cannot explain a woman’s right to paid maternity leaves. At this point one might conclude that special women’s rights, important as they may be, are not human rights. However, I shall propose another explanation. (3) Women’s rights are derived human rights. For example, the basic human right to vote implies the more specific women’s right to vote on equal terms with men. And a necessary condition for women to effectively enjoy the basic human right to work is their right not to be dismissed on the grounds of pregnancy. Although rights like these are special rights of women only, they are still rights they possess as human beings because they are derived from universal basic human rights.

کلیدواژه‌ها [English]

• Women’s Rights
• Human Being
• Discrimination
• Human Rights